Cơ bản đạt các mục tiêu chính trong Chiến lược chăm sóc sức khỏe sinh sản

Nghiên cứu rà soát thực hiện Chiến lược quốc gia về chăm sóc sức khỏe sinh sản (CSSKSS) giai đoạn 2001-2010 được Bộ Y tế thực hiện cho thấy các mục tiêu chính của chiến lược cơ bản đều đạt được. Xu thế giảm sinh tiếp tục được duy trì và đã đạt được mức sinh thay thế; tình trạng SKSS cũng như sức khỏe trẻ em được cải thiện rõ rệt ở hầu hết các vùng, miền.

         Xu thế giảm sinh tiếp tục được duy trì và đã đạt được mức sinh thay thế. Tỷ suất sinh đã giảm đồng đều, nhất là trong vòng năm năm gần đây, từ 2,25 (năm 2001) xuống 2,08 (năm 2008). Nhờ duy trì được xu thế giảm sinh, Việt Nam đã đạt được mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước, đạt mục tiêu của Chiến lược Dân số Việt Nam 2001-2010. Tính đến 1/4/2009, tổng số dân Việt Nam là 85.789.573 người. Sau mười năm dân số tăng thêm 9,47 triệu người, thấp hơn dự kiến của Chiến lược Dân số Việt Nam. Về cơ bản, Việt Nam đã đạt được mục tiêu ổn định dân số sau hàng chục năm kiên trì và đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình. Tuy nhiên còn có sự khác biệt lớn về mức sinh ở các vùng, mức sinh còn cao ở một số tỉnh nghèo.

        Theo niên giám thống kê y tế, kết quả tử vong mẹ năm 2007 là 75/100 nghìn. Nhưng theo điều tra của Viện Chiến lược và Chính sách y tế thực hiện năm 2008-2009 về tử vong mẹ, dự kiến chỉ số này sẽ không cao theo nhận định của các nhà hoạch định chính sách. Do vậy so với mục tiêu là tử vong mẹ sẽ giảm xuống còn 70/100 nghìn thì có khả năng sẽ đạt được. Tuy nhiên, hiện nay tử vong mẹ có sự chênh lệch lớn giữa các vùng, trong đó các khu vực miền núi, vùng xa có tỷ lệ cao hơn nhiều so với đồng bằng. Tử vong mẹ ở các tỉnh miền núi như Cao Bằng cao gấp gần mười lần so với những tỉnh ở đồng bằng sông Hồng.

        Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy tình trạng sức khỏe trẻ em được cải thiện rõ rệt. Các chỉ số liên quan đến tình trạng sức khỏe trẻ em đều được nâng cao. Tử vong trẻ em dưới một tuổi đã giảm mạnh từ những năm 1990 đến nay. Năm 2008, tỷ lệ tử vong trẻ em dưới một tuổi đã giảm còn có 15 phần nghìn, thấp hơn chỉ tiêu đề ra (16 phần nghìn). Phân tích chi tiết số liệu niên giám thống kê y tế theo từng vùng cho biết đã có năm trong số tám vùng sinh thái và 30/63 tỉnh đạt được mục tiêu hạ tỷ lệ tử vong dưới một tuổi vào năm 2008, sớm hơn hạn định. Bên cạnh đó vẫn còn những tỉnh, tỷ suất tử vong dưới một tuổi còn cao và khá xa mục tiêu cần đạt, thí dụ như: Vùng Ðông Bắc Bộ (Hà Giang, Cao Bằng) 40 phần nghìn; vùng Tây Bắc (Lai Châu và Ðiện Biên) 33 phần nghìn; Tây Nguyên (Kon Tum) 48 phần nghìn. Tuy số liệu về tử vong chu sinh hiện nay chưa có khả năng thu thập được (do không có trong hệ thống báo cáo của Bộ Y tế), nhưng theo báo cáo của Bộ Y tế năm 2009 thì tử vong sơ sinh chiếm phần lớn trong tổng số tử vong trẻ em, chiếm khoảng 52% số tử vong của trẻ em dưới năm tuổi và theo số liệu báo cáo ở các bệnh viện, tử vong sơ sinh (bao gồm cả tử vong chu sinh) chiếm tới hơn 70% số trẻ em dưới một tuổi. Như vậy có thể ước tính rằng tử vong chu sinh sẽ thấp hơn 16 phần nghìn. So với chỉ tiêu đặt ra về tử vong chu sinh là 18 phần nghìn, thì có thể chỉ tiêu tử vong chu sinh có thể đạt được mục tiêu.

       Bên cạnh đó, các kết quả liên quan đến dinh dưỡng cho trẻ em cũng khá khả quan. Tỷ lệ trẻ dưới năm tuổi suy dinh dưỡng và trẻ sinh nhẹ cân dưới 2.500 gram thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu đề ra (18,9% so với 20%; 3,4% so với 6% một cách tương ứng). Ðiều này cho thấy rằng tình trạng sức khỏe của trẻ em đã được cải thiện nhiều (Nhân dân 25/9).