Phát hiện kháng thể vô hiệu hóa một loạt biến thể SARS-CoV-2

Người dịch: Hồ Thu Linh

• Các nhà nghiên cứu đã phân tích khoảng 10 kháng thể kháng SARS-CoV-2 được phân lập từ những người đã từng mắc bệnh trước đó. Phân tích nhằm tìm ra kháng thể có tác dụng kháng các biến thể mới đồng thời có tác dụng chống lại nhiều loại virus đường hô hấp.
• Các nhà khoa học đã xác định được một loại kháng thể mạnh gọi là S2E12 có hiệu quả chống lại nhiều loại vi rút đường hô hấp và có thể là rào cản ngăn chặn vi rút thoát ra ngoài.
• Một loại kháng thể khác, có tên S2H97, có hiệu quả ngăn ngừa nhiễm SARS-CoV-2 ở chuột đồng Syria khi những con vật này được tiêm kháng thể dự phòng 2 ngày trước khi phơi nhiễm.

Các nhà nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra các kháng thể có thể vô hiệu hóa một loạt các biến thể SARS-CoV-2 và các vi rút corona khác.

Họ hy vọng rằng nghiên cứu này, công bố trên tạp chí Nature, có thể giúp phát triển các phương pháp điều trị cho cuộc khủng hoảng COVID-19 hiện tại, cũng như các đại dịch tiềm ẩn trong tương lai.

Kháng thể là cơ chế bảo vệ của cơ thể con người chống lại tác nhân bên ngoài như vi khuẩn và vi rút trong máu. Sau khi được tạo ra, các kháng thể liên kết với tác nhân bên ngoài, được gọi là kháng nguyên. Quá trình liên kết kích hoạt phản ứng miễn dịch của cơ thể và huy động các tế bào chống lại kháng nguyên xâm nhập.

Các nhà khoa học cũng có thể tạo ra kháng thể trong phòng thí nghiệm. Ba liệu pháp dựa trên kháng thể đơn dòng, được thiết kế để ngăn chặn sự gắn kết của SARS-CoV-2 vào tế bào người, hiện có sẵn nhờ sự cho phép sử dụng khẩn cấp của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), bao gồm:

• bamlanivimab plus etesevimab
• casirivimab plus imdevimab
• sotrovimab

Một trong số kháng thể này, casirivimab plus imdevimab, đã được phê duyệt sử dụng ở Vương quốc Anh.

Theo Tiến sĩ William Schaffner, những người có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 và có nguy cơ tiến triển thành thể nặng – bao gồm những người trên 65 tuổi và những người có hệ miễn dịch suy yếu – nên yêu cầu bác sĩ tư vấn về việc tiếp nhận điều trị bằng kháng thể đơn dòng.

Tiến sĩ Schaffner – giáo sư y khoa tại Khoa Truyền nhiễm tại Trường Đại học Y Vanderbilt ở Nashville phát biểu trên Medical News Today: “Phương pháp điều trị bằng kháng thể đơn dòng được thiết kế để ngăn chặn sự tiến triển của nhiễm trùng từ thể nhẹ sang thể nặng. Nói cách khác, bạn vừa nhiễm vi-rút, nhưng giờ đây chúng tôi có thể cung cấp cho bạn một loại thuốc giúp ngăn tình trạng bệnh diễn tiến nặng và phải nhập viện. Tuy nhiên, một số kháng thể đơn dòng mất tác dụng với đột biến của vi rút. Vào ngày 27 tháng 8 năm 2021, FDA đã thay đổi việc cấp phép cho một tổ hợp kháng thể đơn dòng: bamlanivimab và etesevimab.”

Theo FDA, tổ hợp kháng thể này chỉ có thể được sử dụng ở các tiểu bang, vùng lãnh thổ và khu vực pháp lý nơi dữ liệu cho thấy tần suất kết hợp của các biến thể kháng lại nó nhỏ hơn hoặc bằng 5%.

Độ rộng và độ hiểu quả của kháng thể

Hiện nay, một nhóm lớn các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng:

• SARS-CoV-2 có thể sẽ tiếp tục phát triển, tạo điều kiện cho vi-rút thoát khỏi phạm vi điều trị bằng kháng thể.
• Các vi rút corona khác ở con người sẽ tiếp tục phát triển
• Vi rút đôi khi có thể lây nhiễm từ loài này sang loài khác.

Vì những lý do đó, trong nghiên cứu của mình, họ nhấn mạnh mục tiêu muốn nghiên cứu phát triển các kháng thể và vắc-xin “mạnh mẽ ứng phó với sự tiến hóa của virus”.

Để làm được điều đó, các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu hàng chục kháng thể kháng SARS-CoV-2 được phân lập từ những người trước đó đã mắc SARS-CoV-2 hoặc hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng (SARS-CoV). Họ tìm kiếm kháng thể có khả năng kháng bất kì đột biến của SARS-CoV-2 và cũng như nhiều loại vi rút đường hô hấp khác.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp quét đột biến sâu. Đây là một kỹ thuật tiên tiến cho phép các nhà khoa học đánh giá hàng nghìn biến thể di truyền có thể có. Họ cũng sử dụng các xét nghiệm liên kết pan-sarbecovirus, chọn lọc các đột biến của vi rút trong môi trường nuôi cấy, các phân tích sinh hóa và cấu trúc.

Các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm các kháng thể bám vào một đoạn protein của vi rút được gọi là miền liên kết thụ thể (RBD). Với SARS-CoV-2, RBD nằm trên protein đột biến đặc hiệu của coronavirus liên kết với các thụ thể trong tế bào chủ. Các kháng thể ngăn chặn RBD có thể ngăn vi rút xâm nhập vào tế bào.

SARS-CoV-2 xâm nhập vào các tế bào bằng cách sử dụng thụ thể có tên gọi enzym chuyển đổi angiotensin (ACE2). Các nhà nghiên cứu giải thích rằng các kháng thể nhắm mục tiêu mô-típ liên kết thụ thể ACE2 (RBM) thường có độ rộng kém trên các sarbecovirus và dễ dàng thoát ra ngoài do đột biến.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã xác định một kháng thể RBM (S2E12) có đủ độ rộng và đây có thể là rào cản cao ngăn vi rút đột biến.

Một trong những kháng thể khác được nghiên cứu là S2H97, liên kết tốt với tất cả các loại vi rút đường hô hấp và ngăn ngừa nhiễm SARS-CoV-2 ở chuột lang Syria khi những con vật này được tiêm thuốc dự phòng 2 ngày trước khi tiếp xúc với vi rút.

Trả lời phỏng vấn trên tạp chí Nature, đồng tác giả nghiên cứu Tyler Starr – nhà hóa sinh học tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson ở Seattle – cho biết: “Đó là loại kháng thể tuyệt vời nhất mà chúng tôi đã nghiên cứu”.

Nguồn: medicalnewstoday.com