Tìm kiếm ‘bệnh nhân phong ẩn mình’ ở Nepal giữa đại dịch toàn cầu
Người dịch: Quang Tiến
Những bước tiến lớn đã được thực hiện trong sứ mệnh loại trừ bệnh phong tại Nepal, ngay giữa lúc đại dịch Covid-19 đang hoành hành.
Dự án Heal Nepal kéo dài 3 năm nhằm tìm kiếm, chữa trị và chăm sóc những người mắc bệnh phong, được tài trợ thông qua Quỹ UK Aid Match, hiện đã đi được nửa chặng đường.
Chiến dịch năm 2019 đã quyên góp được 4,15 triệu bảng Anh, trong đó có 2 triệu từ chính phủ Anh, để tìm kiếm những bệnh nhân phong mới ‘ẩn mình’ ở những vùng xa xôi của Nepal và cung cấp dịch vụ chăm sóc giúp họ thay đổi cuộc sống.
Kết quả có 1.285 tình nguyện viên mới là nhân viên y tế hiện đã có thể phát hiện các dấu hiệu ban đầu của bệnh phong. Họ cũng có thể nhận ra các triệu chứng của bệnh giun chỉ bạch huyết, một bệnh nhiệt đới bị lãng quên khác. Việc đào tạo đã diễn ra trong bối cảnh phong toả toàn quốc để ngăn chặn sự lây lan của vi rút corona.
Nhờ đó, 881 trường hợp mắc bệnh phong mới và 381 trường hợp mắc bệnh giun chỉ bạch huyết đã được điều trị kịp thời. Những người cần được điều trị thêm đã được chuyển đến Bệnh viện Anandaban để nhận được điều trị lâm sàng và tổn thương tinh thần. Bệnh viện chuyên khoa điều trị bệnh phong này nằm ở ngoại ô Kathmandu. Tại Anandaban, nhiều bệnh nhân mới đã được phẫu thuật giúp phục hồi cử động bàn tay, bàn chân và mí mắt bị tổn thương do bệnh phong. Những người khác như anh Santosh, trong hình dưới đây, nhận được thiết bị hỗ trợ di chuyển, bao gồm chân tay giả đặt làm riêng, được trang bị và cung cấp miễn phí.
Tổng số 2.186 người tiếp xúc gần với những người mới được chẩn đoán mắc bệnh phong đã được cấp thuốc dự phòng sau phơi nhiễm bệnh phong, giúp giảm khả năng mắc bệnh. Đồng thời, nhằm cảnh báo những người tiếp xúc gần về những dấu hiệu ban đầu của bệnh phong và giúp điều trị kịp thời, một chiến dịch truyền thông quy mô lớn đã diễn ra. Kết quả là 02 triệu người đã được nhận thông tin, qua radio và tin nhắn, rằng bệnh phong có thể chữa khỏi và không nên sợ hãi cũng như mê tín dị đoan. Chiến dịch cũng tuyên truyền về các cách giảm nguy cơ mắc Covid và sự cần thiết của giãn cách xã hội, đeo khẩu trang và rửa tay sát khuẩn.
Giám đốc điều hành của Dự án Peter Waddup nói rằng nếu không có những hoạt động như vậy, phần lớn nhóm dân số này sẽ bị bỏ qua.
“Đây chính là lý do tại sao Viện trợ của Vương quốc Anh là cần thiết để tăng cường cho hệ thống y tế ở các quốc gia gặp khó khăn về nguồn lực.”
“Bệnh phong và giun chỉ bạch huyết là những bệnh nhiệt đới bị lãng quên. Điều này có nghĩa các bệnh này đang là vấn đề nan giải ở những cộng đồng nghèo nhất và ít được xã hội quan tâm nhất thế giới.
“Đây là những cộng đồng không nhận được dịch vụ chăm sóc y tế và họ rất cần được tuyên truyền các thông tin quan trọng về sức khỏe. Thông tin bệnh phong có thể chữa khỏi và cách ngăn chặn sự lây lan của bệnh Covid có tầm quan trọng sống còn với họ. Những người sống dưới mức nghèo khổ nhiều khả năng có hệ thống miễn dịch suy yếu. Do đó, họ dễ bị mắc bệnh phong và vi rút corona. Tuy nhiên, nhóm dân số cần được chăm sóc y tế và tuyên truyền sức khoẻ nhất lại là những người bị bỏ lại, ẩn mình bên lề xã hội.
“Trong lúc làn sóng Covid thứ hai đang hoành hành khắp Nepal, chúng tôi đã giúp bảo vệ và chăm lo cho những người sống trong các cộng đồng dễ bị tổn thương thông qua dự án. Điều này đạt được là nhờ vào những người ủng hộ tuyệt vời và trung thành của dự án cũng như Quỹ UK Aid Match, vì đã đóng góp lên tới 2 triệu bảng giúp dự án này trở nên khả thi.”
Thống kê gần đây nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết có 3.844 trường hợp bệnh phong mới được điều trị ở Nepal vào năm 2019. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng cho thấy cứ 01 bệnh nhân phong được điều trị thì lại có thêm 19 trường hợp vẫn chưa được chẩn đoán.
Peter nói: “Sự kỳ thị đối với bệnh phong có nghĩa là mọi người sợ hãi căn bệnh này và không muốn tiếp tục điều trị. Đáng buồn thay, bệnh càng kéo dài không được điều trị, họ càng có nguy cơ bị khuyết tật suốt đời. Đội ngũ tiếp cận cộng đồng chuyên nghiệp đáng kinh ngạc của chúng tôi hiện đã có mặt và trong nhiều năm tới có thể tìm thấy những người xuất hiện các dấu hiệu ban đầu của bệnh phong. Sau đó, bệnh nhân có thể được điều trị, tốt nhất là trước khi họ bị khuyết tật kéo dài.
“Các nhân viên y tế tình nguyện làm việc trong cộng đồng của chính họ. Do đó, họ có điều kiện thuận lợi để tạo ra sự thay đổi văn hóa xung quanh bệnh phong, bằng cách xóa tan những huyền thoại cổ xưa. Cách tiếp cận kép này mở đường để chấm dứt bệnh phong, một căn bệnh không nên tồn tại ở Thế kỷ 21. Tiếp cận với những người sống ở rìa xã hội và không được nhận dịch vụ chăm sóc sức khỏe là mục đích và cách thức mà quỹ UK Aid hoạt động. “
Với cảnh báo của Ngân hàng Thế giới về mức độ nghèo đói ‘thực sự gia tăng chưa từng có’ trong năm nay do đại dịch Covid 19, việc giảm tỷ lệ mắc bệnh phong càng trở nên cấp bách.
Peter nói: “Thật đau lòng khi chúng ta biết bệnh phong hoành hành ở những khu vực nghèo đói. Đây là lý do tại sao chúng ta không thấy bất cứ ca bệnh bản địa nào ở Anh trong nhiều thế kỷ nay. Vì vậy, trong bối cảnh mức độ nghèo cùng cực đang gia tăng, chúng ta phải làm mọi thứ chúng ta có thể để ngăn chặn sự lây lan của bệnh phong.
“Trong suốt thời gian đại dịch, các đồng nghiệp của tôi trên khắp thế giới đã làm việc không mệt mỏi để đảm bảo thuốc đa hoá trị liệu, công tác chữa trị bệnh phong vẫn được duy trì và tiếp cận dễ dàng.”
Nguồn: leprosymission.org.uk