Thông tin về biến thể Omicron COVID-19

Người dịch: Quang Tiến

Biến thể COVID-19 mới có tên Omicron đã khiến các quan chức y tế toàn cầu lo ngại khi các nhà khoa học chạy đua để khám phá các đột biến sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự lây truyền và mức độ nghiêm trọng của vi rút. Sau đây là những gì chúng ta đã biết.

Omicron, hay còn có tên là B.1.1.529, đã được WHO xếp vào nhóm biến thể đáng quan ngại vào ngày 26/11.

Điều này dựa trên bằng chứng được cung cấp cho Nhóm cố vấn kỹ thuật về sự tiến hóa của vi rút của WHO cho rằng Omicron có một số đột biến có thể ảnh hưởng đến cách biến thể hoạt động, ví dụ như mức độ nghiêm trọng của bệnh mà nó gây ra, mức độ lây truyền của nó và khả năng thoát miễn dịch của biến thể – nghĩa là, liệu nó có thể vượt qua sự bảo vệ được cung cấp bởi các loại vắc-xin COVID-19 hiện tại hay không.

Omicron lần đầu tiên được xác định ở Nam Phi và được báo cáo cho WHO vào ngày 24 /11; hiện nó đã được phát hiện ở Úc, Bỉ, Botswana, Anh, Đan Mạch, Đức, Hồng Kông, Israel, Ý, Hà Lan, Pháp, Canada và Nam Phi. Theo CNN, ít nhất 44 quốc gia đã áp đặt các hạn chế đi lại từ một số quốc gia châu Phi. Nhật Bản và Israel đã cấm tất cả công dân nước ngoài nhập cảnh vào đất nước của họ. Các quan chức y tế ở Canada đã xác nhận 2 ca bệnh đầu tiên của nước này tại Ottawa vào ngày Chủ nhật 28/11.

Đã có 50 đột biến được xác định trong biến thể B.1.1.529, đáng lo ngại nhất là hơn 30 đột biến trong khu vực protein gai, khu vực tạo điều kiện cho vi rút xâm nhập vào tế bào chủ, tăng cường khả năng lây truyền của nó cũng như khả năng qua mặt hệ miễn dịch.

Khả năng lây truyền

Tuy nhiên, WHO lưu ý rằng vẫn chưa rõ liệu biến thể này có khả năng lây truyền cao hơn so với các biến thể gần đây khác, bao gồm cả Delta hay không. Mặc dù số người xét nghiệm dương tính với Omicron đã tăng lên ở các khu vực được xác định có sự lưu hành ở Nam Phi, các nghiên cứu vẫn đang được tiến hành để tìm hiểu xem liệu biến thể này có phải là nguyên nhân hay do các yếu tố khác.

Mức độ nghiêm trọng của bệnh

Vẫn chưa có đủ dữ liệu để làm rõ liệu Omicron có gây ra tình trạng bệnh nặng hơn so với các biến thể khác hay không và WHO lại chỉ ra Delta là đối tượng so sánh chính “Dữ liệu sơ bộ cho thấy tỷ lệ nhập viện ngày càng tăng ở Nam Phi, nhưng điều này có thể là do tổng số người bị nhiễm bệnh ngày càng tăng, chứ không phải do bị nhiễm cụ thể với chỉ biến thể Omicron”. Cũng không có bằng chứng nào cho thấy biến thể Omicron gây ra các triệu chứng khác với các triệu chứng được thấy ở các biến thể đang lưu hành.

Theo hãng tin Reuters, một bác sĩ Nam Phi nằm trong số những bác sĩ lâm sàng đầu tiên nghi ngờ một chủng vi rút corona khác khi khám cho bệnh nhân đã nói rằng “các triệu chứng của biến thể Omicron cho đến nay rất nhẹ và có thể được điều trị tại nhà.” Chủ tịch Hiệp hội Y tế Nam Phi, cũng trả lời Reuters cho đến nay không có bệnh nhân nào báo cáo bị mất khứu giác hoặc vị giác và không có sự sụt giảm nghiêm trọng về nồng độ oxy.

Theo WHO, các ca nhiễm được báo cáo ban đầu là ở các sinh viên đại học, những người nhìn chung có xu hướng bị nhiễm và xuất hiện triệu chứng nhẹ hơn.

WHO nhấn mạnh rằng việc hiểu rõ hơn về khả năng gây nhiễm và lây truyền của biến thể Omicron có thể sẽ mất vài tuần, cũng như sẽ thu thập thông tin về việc liệu biến thể có khả năng làm giảm hiệu quả bảo vệ của các loại vắc-xin hiện tại hay không.

Vắc-xin, xét nghiệm, điều trị

Các nhà khoa học thuộc Viện Quốc gia về Các bệnh Truyền nhiễm (NICD) của Nam Phi cho biết “Chúng tôi đang tiến hành xem xét khả năng thoát khỏi hệ miễn dịch của biến thể B.1.1.529 trong môi trường phòng thí nghiệm. Dựa trên hiểu biết của chúng tôi về các đột biến trong biến thể này, khả năng thoát khỏi một phần hệ miễn dịch là có thể xảy ra, nhưng có thể vắc-xin vẫn cung cấp mức độ bảo vệ cao chống lại tình trạng nhập viện và tử vong”.

Theo WHO, các phương pháp xét nghiệm hiện tại vẫn không có vấn đề, vì các xét nghiệm PCR được sử dụng rộng rãi vẫn phát hiện được sự lây nhiễm, bao gồm cả với biến thể Omicron. Nghiên cứu đang được tiến hành để đánh giá tác động tiềm ẩn của biến thể này đối với các phương pháp xét nghiệm khác, bao gồm xét nghiệm nhanh phát hiện kháng nguyên. Các phương pháp điều trị COVID-19 hiện nay cũng được đánh giá về hiệu quả chống lại biến thể Omicron nhưng WHO nhấn mạnh rằng cả corticosteroid và thuốc đối kháng receptor IL-1 sẽ tiếp tục có hiệu quả đối với bệnh nhân COVID-19 mức độ nặng.

Trong tuyên bố với Reuters, các lãnh đạo của cả Pfizer-BioNTech và Moderna cho biết các đột biến vi rút đã được dự đoán ngay từ ban đầu và họ đang hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng để xử lý thông tin ngay lập tức.

Nguồn: dermatologytimes.com