Điểm tin y tế
TÌM KIẾM PHƯƠNG PHÁP CHỮA KHỎI HIV: CÁC NHÀ NGHIÊN CỨU TÁI TẠO PHƯƠNG PHÁP CHỮA TRỊ CHO BỆNH NHÂN BERLIN, NGƯỜI DUY NHẤT ĐƯỢC CHỮA KHỎI HIV
Được gọi là bệnh nhân Berlin, Timothy Ray Brown là người duy nhất được chữa khỏi HIV. Bây giờ, các nhà nghiên cứu đang tìm cách kết hợp các phương pháp điều trị ông đã trải qua. REUTERS/Kevin Lamarqu
Các nhà khoa học đã làm việc vô cùng tích cực từ những năm 1980 để phát triển một phương pháp chữa trị HIV / AIDS. Trong những năm sau đó, họ đã phát triển liệu pháp kháng retrovirus (ART), đây là liệu pháp điều trị hiệu quả nhất cho rất nhiều bệnh, tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể bằng cách ngăn chặn khả năng tái tạo của virus. Không có bất kỳ loại thuốc được phát triển thành công để chữa HIV, nhưng có một người đàn ông đã được chữa khỏi bệnh. Được gọi là “bệnh nhân Berlin“, người ta tin rằng sự kết hợp của các phương pháp điều trị trong khi ông đã được chẩn đoán mắc bệnh bạch cầu đã góp phần vào tải lượng virus không phát hiện được của ông ta. Bây giờ, một nghiên cứu mới đã đào sâu vào những yếu tố này trong một nỗ lực để tìm các quy trình có thể chữa khỏi bệnh.
Trường hợp của bệnh nhân Berlin, tên thật là Timothy Ray Brown, rất đặc biệt. Ông mắc HIV và bệnh bạch cầu, một loại ung thư tế bào bạch huyết. Vì vậy, không chỉ là những tế bào CD4 T miễn dịch của ông bị tấn công bởi HIV mà tủy xương tạo ra chúng cũng bị ung thư. Phương pháp điều trị cho Brown bao gồm xạ trị để diệt các tế bào ung thư và tế bào gốc trong tủy xương, sau đó trải qua một cuộc cấy ghép tủy xương để giúp cơ thể sản xuất các tế bào bạch huyết khỏe mạnh trở lại. Chẳng bao lâu sau khi được điều trị, bệnh ung thư của ông đã thuyên giảm và tải lượng virus HIV trở nên không thể phát hiện. Kể từ đó, ông đã được ngừng điều trị bằng ART, và vẫn khỏe mạnh.
Không ai biết được chính xác làm thế nào tất cả điều này góp phần vào việc chữa khỏi bệnh. Trong một nỗ lực để hiểu rõ hơn điều này, các nhà nghiên cứu từ Đại học Emory ở Atlanta thử nghiệm ba cách khả thi trên khỉ Macaca. Một câu trả lời có thể về cách điều này xảy ra là việc xạ trị đã giết chết tất cả các virus trong máu của Brown. Một cách khác mà bệnh được chữa khỏi là thông qua cái gọi là phản ứng “mảnh ghép chống lại vật chủ”, trong đó các tế bào sản xuất bởi tủy ghép tấn công các tế bào dương tính với HIV. Nhưng có lẽ khả năng thú vị nhất đó là các nhà nghiên cứu cho rằng do đột biến di truyền của người hiến tặng tuỷ cho ông ấy đã tạo ra một sự đột biến gen vô hiệu hóa gen CCR5 – gen này chịu trách nhiệm mã hóa một protein giúp HIV xâm nhập tế bào của con người.
Hy vọng biết được yếu tố nào trong ba yếu tố trên dẫn đến việc Brown được chữa khỏi, các nhà nghiên cứu sử dụng sáu con khỉ và cho vào cơ thể một nửa trong số chúng virus tương đồng gây suy giảm miễn dịch ở người (SHIV). Những con khỉ sau đó trải qua ART trong vài tuần, tiếp theo xạ trị để tiêu diệt các virus này, sau đó cấy ghép tủy xương được lấy khỏi cơ thể chúng trước khi nhiễm SHIV. Bằng cách cấy ghép cho những con khỉ tủy xương khỏe mạnh của chính mình, chúng có thể tái sản xuất tế bào máu trong những con khỉ mà không có khả năng xảy ra phản ứng “mảnh ghép chống lại vật chủ”.
Khi những con khỉ tái tạo tế bào máu, các nhà nghiên cứu đã ngừng ART, và nhìn thấy một sự tái phát triển nhanh chóng của HIV trong nhóm khỉ được thí nghiệm. Mặc dù xạ trị đã giết chết gần như mọi thứ, từ các tế bào CD4 T tới virus HIV, trong ba con khỉ, hai con có virus HIV tăng trở lại. Con thứ ba bị chết do suy thận, tuy nhiên, các nhà khoa học đã kiểm tra các mô của nó và tìm thấy virus.
Điều này nghĩa là không có con khỉ nào được chữa khỏi bệnh. Tuy nhiên, nghiên cứu này cho thấy có thể loại bỏ khả năng xạ trị chữa khỏi Brown, bởi vì SHIV vẫn được tìm thấy trong cơ thể khỉ sau khi xạ trị. Phát hiện này đã thu hẹp các khả năng việc chữa khỏi cho Brown là nhờ đột biến ở CCR5 hoặc một phản ứng “mảnh ghép chống lại vật chủ”, theo một thông cáo báo chí, các nhà nghiên cứu cho biết một trong hai khả năng này “đóng một vai trò quan trọng“. Để hỗ trợ sau này, các nhà nghiên cứu cũng lưu ý hai trường hợp khác, trong đó một phản ứng “mảnh ghép chống lại vật chủ” đã dẫn đến việc không phát hiện tải lượng virus trong 3-8 tháng mà không cần sự giúp đỡ của ART.
Theo Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh, hơn một triệu người Mỹ đang sống chung với HIV và 50.000 người khác bị nhiễm bệnh mỗi năm. Mặc dù đã có những tiến bộ đáng kể trong việc tìm kiếm phương pháp điều trị, nhưng không có gì tốt hơn việc chữa khỏi bệnh. Nghiên cứu Brown có thể là cách duy nhất để đạt được điều đó.
Nguồn: www.medicaldaily.com
Người dịch: Trần Quang Tiến
Ngày 05/11/2014
