KỸ THUẬT MỚI TRONG ĐIỀU TRỊ VỠ XƯƠNG GÓT CHÂN

Nguyễn Kế Lạc, Trần Như Bửu Hoa, Đặng Thị Bích Liên

Gót chân là một trong những vị trí dễ bị tổn thương và khó lành hơn so với những bộ phận khác. Vì vậy vỡ xương gót chân là một dạng chấn thương thường gặp, gây ảnh hưởng đến với đời sống sinh hoạt và lao động của bệnh nhân. Vỡ xương gót chân nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời thì sẽ ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe mà có thể để lại di chứng nặng nề hoặc thương tật vĩnh viễn. Với những tiến bộ về y học, Bệnh viện Phong – Da liễu trung ương Quy Hòa đã cập nhật những kỹ thuật tiên tiến nhất để điều trị dạng chấn thương này.

Gãy xương gót là một thương tổn nặng nhưng hiếm gặp, chỉ chiếm 1 đến 2% các loại gãy xương. Tuy nhiên, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, chúng có thể dẫn đến những di chứng. Có tới 10% loại gãy này bị bỏ sót ở khoa cấp cứu.

Thông thường, những vết gãy này là do tải trọng dọc trục có năng lượng cao xuống bàn chân (ví dụ: ngã từ độ cao xuống gót chân). Bởi vì những vết gãy này đòi hỏi lực lớn, chúng thường đi kèm với các chấn thương nghiêm trọng khác: 10% bệnh nhân gãy xương gót có gãy đốt sống.

Tuy nhiên, gãy xương cũng có thể xảy ra ở xương gót, chủ yếu ở các vận động viên điền kinh, như vận động viên chạy đường dài.

Gãy xương gót có loại gãy ngoài khớp, có loại liên quan đến mặt khớp.

Triệu chứng: Thông thường, khu vực xung quanh xương gót và bàn chân sau rất đau và sưng nề. Bệnh nhân không thể đứng hoặc đi được.

Có hội chứng khoang cấp tính xảy ra ở khoảng 10% bệnh nhân.

* Nếu nghi ngờ gãy xương gót, chụp X-quang tư thế trục và nghiêng cần chỉ định.

Góc Bohler: từ 20 đến 40°.

Góc Bohler được xác định trên phim chụp tư thế nghiêng. Góc này được tạo bởi đường kẻ nối cạnh trên củ sau xương gót với phía trên diện khớp dưới sên với đường kẻ nối phía trên diện khớp dưới sên với cạnh trên mỏm xương gót phía trước. Thông thường, góc từ 20 đến 40°. Góc < 20° gợi ý gãy xương.

Chụp cắt lớp vi tính gót chân được thực hiện nếu:

• X-quang không rõ nhưng lâm sàng nghi ngờ gãy xương gót.
• Góc Bohler < 20°.
• Khi cần thêm chi tiết về kiểu gãy.

Nếu bệnh nhân có sưng đau vùng xương gót sau một chấn thương mạnh dọc trục lên xương gót, kiểm tra góc Bohler trên phim X-quang; các bác sĩ lâm sàng cũng nên kiểm tra các thương tổn khác, như vỡ nén cột sống thắt lưng và hội chứng chèn ép khoang và hội chẩn chấn thương chỉnh hình để chỉ định điều trị bảo tồn hay mổ tùy thuộc kiểu gãy.

Điều trị

Gãy xương gót ngoài khớp được điều trị triệu chứng bằng biện pháp bảo tồn, nghỉ ngơi (không tỳ chân), băng chun, chườm lạnh và kê cao chân (RICE). Khi đã giải quyết được vấn đề sưng nề, sẽ cho bó bột.

Gãy xương gót phạm khớp, di lệch, góc Bohler <20⁰ nên được điều trị bằng phẫu thuật, bao gồm: Phẫu thuật phẫu thuật kín nâng xương lún dưới C-Arm hoặc phẫu thuật mở nắn chỉnh kết xương nẹp vít.

Mổ kết hợp xương kín không mở ổ gãy dưới màn tăng sáng tại Bệnh viện Da liễu Trung ương Quy Hòa

Màn tăng sáng tại Bệnh viện Da liễu Trung ương Quy Hòa

Tóm lại, gãy xương gót là một trong những chấn thương nặng. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, chúng có thể dẫn đến những hậu quả ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe mà có thể để lại di chứng nặng nề hoặc thương tật vĩnh viễn.

Vì vậy, nếu bạn phát hiện những biểu hiệu hay những bất thường ở gót sau chấn thương thì cần đến ngay cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và xử trí kịp thời. Các bạn có thể đến ngay Bệnh viện Phong – Da liễu Trung ương Quy hòa để được điều trị tốt nhất, nhanh chóng và hiệu quả nhất.